Hiện nay, từ việc sử dụng trí tuệ nhân tạo đến ứng dụng của máy móc tự động hoàn toàn mới, các doanh nghiệp đang tận dụng những công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa quy trình sản xuất và tạo ra những sản phẩm đột phá. Cùng OMEGA khám phá cuộc hành trình của những công nghệ tiên tiến, quy trình hiệu quả và xu hướng mới trong quy trình sản xuất sản phẩm vào năm 2024!
Xem thêm: Điều độ sản xuất là gì? Kế hoạch vận hành doanh nghiệp 2024
Mục lục
Quy trình sản xuất là gì?
Quy trình sản xuất bao gồm nhiều bước khác nhau mà các doanh nghiệp cần thực hiện để sản xuất hàng hóa hoặc sản phẩm. Tuân theo quy trình cụ thể giúp đảm bảo tiến độ công việc, đáp ứng kịp thời các yêu cầu giao hàng cho khách hàng và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Các ngành nghề, loại hàng hóa và quy mô sản xuất khác nhau sẽ áp dụng quy trình sản xuất phù hợp nhất để tối ưu hóa chi phí và chất lượng sản phẩm.
Có nhiều loại quy trình sản xuất khác nhau, phụ thuộc vào số lượng sản phẩm, độ phức tạp của chúng, công nghệ sử dụng và mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp. Dưới đây là một số loại quy trình phổ biến:
Sản xuất hàng loạt (Mass production): Sản xuất số lượng lớn sản phẩm đã được tiêu chuẩn hóa, thường qua các dây chuyền lắp ráp hoặc tự động hóa. Quy trình này tiết kiệm chi phí và tăng năng suất, nhưng khó thích ứng với biến động của thị trường. Ví dụ: thực phẩm đóng hộp, nước giải khát, đồ gia dụng.
Sản xuất theo đơn đặt hàng (Make-to-order production): Sản xuất các sản phẩm theo yêu cầu cụ thể của khách hàng, thường sử dụng lao động có tay nghề cao và thiết bị linh hoạt. Quy trình này đáp ứng được nhu cầu đa dạng và cao cấp của khách hàng, nhưng tốn nhiều chi phí và thời gian. Ví dụ: Sản xuất đồng hồ, trang sức, quần áo may đo.
Sản xuất liên tục (Continuous production): Sản xuất không ngừng trong một khoảng thời gian dài, thường sử dụng máy móc hoạt động liên tục và kiểm soát chặt chẽ. Quy trình này tận dụng tối đa nguyên vật liệu và lao động, nhưng yêu cầu kỹ thuật cao. Thường áp dụng trong các ngành năng lượng như điện, luyện kim, dầu mỏ.
Xem thêm: Lập kế hoạch sản xuất 2024: Tối ưu hóa hiệu suất cho doanh nghiệp
Sản xuất theo nhóm (Team-based manufacturing): Các nhân viên tổ chức thành nhóm nhỏ để thực hiện các công việc liên quan đến sản phẩm. Quy trình này tăng cường sự hợp tác và linh hoạt, nhưng yêu cầu phân công rõ ràng và giám sát hiệu quả. Thường áp dụng trong ngành ô tô, điện tử, máy tính.
Sản xuất theo dự án (Project-based manufacturing): Sản xuất các sản phẩm độc nhất, không lặp lại. Quy trình này đảm bảo thời gian và kết thúc dự án đúng hạn. Thường áp dụng trong các dự án xây dựng như nhà, cầu, tàu.
Quy trình sản xuất trong doanh nghiệp
Hoạch định sản xuất đòi hỏi thực hiện ba công việc chính: xác định nhu cầu sản xuất, xây dựng định mức sản xuất và hoạch định nhu cầu nguyên liệu.
Xác định nhu cầu sản xuất dựa trên kế hoạch sản xuất, thường được bộ phận sản xuất lập ra theo định kỳ (tuần/tháng/quý/năm). Trong một số trường hợp, việc này căn cứ vào kế hoạch kinh doanh hoặc đơn hàng từ khách hàng để đảm bảo quy trình bán hàng liền mạch.
Ngoài ra, việc nắm bắt lượng hàng tồn kho ở mỗi giai đoạn và xác định sản phẩm cần sản xuất bổ sung trong từng tiến độ dự án cũng rất quan trọng.
Xây dựng định mức sản xuất là trách nhiệm của bộ phận nghiên cứu và phát triển sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất. Định mức này bao gồm:
− Xác định lượng nguyên liệu cần thiết theo kế hoạch sản xuất.
− Định mức phế liệu phát sinh sau quá trình sản xuất và điều chỉnh sản phẩm.
− Xác định chi phí sản xuất để quản lý hạch toán kế toán.
Hoạch định nhu cầu nguyên liệu dựa trên kết quả của ba bài toán sau: tính lượng nguyên liệu cần dùng, so sánh tồn kho hiện tại, và tính lượng nguyên liệu còn thiếu cần bổ sung. Qua đó, có thể tính toán được khối lượng nguyên liệu cần thiết để sản xuất theo kế hoạch.
Xem thêm: Quản trị sản xuất là gì? Phát triển doanh nghiệp 2024
Lập yêu cầu sản xuất cho từng nhà máy hoặc phân xưởng. Yêu cầu sản xuất có thể được doanh nghiệp tự thực hiện hoặc giao cho đơn vị gia công bên ngoài.
Lập lệnh sản xuất là bước quan trọng để xác định số lượng hàng hóa, thời gian giao nhận, và nhu cầu nguyên vật liệu cụ thể.
Lệnh sản xuất sau đó sẽ được duyệt bởi ban giám đốc hoặc quản lý cấp cao. Nếu được chấp nhận, lệnh sản xuất sẽ được chia cho các bộ phận thực hiện tại mỗi công đoạn, dây chuyền hoặc phòng ban liên quan. Trong trường hợp không được duyệt, bộ phận sản xuất sẽ điều chỉnh và chỉnh sửa để xin duyệt lại.
Thu mua nguyên vật liệu và hàng hóa bắt đầu bằng việc xác định nhu cầu nguyên vật liệu dựa trên định mức và tồn kho hiện có. Sau đó, dựa trên thông tin này, Quý khách có thể xác định số lượng cần mua và thực hiện quy trình mua hàng.
Quá trình sản xuất hoặc gia công, một phần quan trọng trong quy trình sản xuất để tạo ra các sản phẩm chất lượng. Nhà quản lý sản xuất phân bổ nguyên vật liệu theo lệnh sản xuất đã được xác định trước đó đến các bộ phận thực hiện. Dựa trên kế hoạch gia công, các bộ phận này chịu trách nhiệm hoàn thành sản phẩm đúng số lượng và thời gian quy định. Nhà quản lý tiến hành theo dõi và điều chỉnh tiến độ đơn hàng cũng như chất lượng sản phẩm.
Nhận hàng và kiểm định chất lượng diễn ra. Quản lý tiếp nhận sản phẩm từ bộ phận sản xuất hoặc đơn vị gia công ngoài và thực hiện kiểm tra chất lượng để đảm bảo tuân thủ các quy chuẩn đã đề ra.
Hoàn thành sản xuất nếu sản phẩm đạt tiêu chuẩn và được thông qua thì lệnh sản xuất sẽ đóng lại. Các hồ sơ liên quan quá trình sản xuất sẽ được lưu trữ. Quản lý kho tiến hành nhập kho hàng hóa.
Xem thêm: Dây chuyền sản xuất và Bật mí cách tăng 200% năng suất 2024
Những bộ phận cần thiết trong quy trình sản xuất
Bộ phận sản xuất chịu trách nhiệm trực tiếp trong quá trình chuyển đổi nguyên vật liệu thành sản phẩm cuối cùng, bao gồm các phần như cắt, may, hàn, lắp ráp…
Bộ phận kiểm tra chất lượng đảm bảo rằng sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng theo yêu cầu của khách hàng và pháp luật. Nhiệm vụ của họ là kiểm tra chất lượng sản phẩm ở mỗi giai đoạn sản xuất, xử lý sự cố và khiếu nại về chất lượng, và liên tục cải tiến quy trình sản xuất để nâng cao chất lượng.
Bộ phận kho được tổ chức để đảm bảo cung ứng, bảo quản, cấp phát và vận chuyển nguyên vật liệu, nhiên liệu, sản phẩm thành phẩm và dụng cụ lao động.
Bộ phận kế hoạch và điều phối chịu trách nhiệm lập kế hoạch chi tiết cho việc mua bán nguyên vật liệu và sản phẩm giữa công ty và các đối tác trong và ngoài nước. Họ cũng theo dõi và điều chỉnh kế hoạch sản xuất dựa trên tình hình thực tế.
Bộ phận quản lý giám sát, chỉ đạo và kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất. Nhiệm vụ của họ là xác định mục tiêu, chiến lược, ngân sách và tiêu chuẩn cho quy trình sản xuất, đồng thời đánh giá hiệu suất, chất lượng và lợi nhuận của quy trình.
Mục tiêu của quy trình sản xuất trong doanh nghiệp
Tăng hiệu suất sản xuất
Quy trình sản xuất cần được thiết kế để tối ưu hóa sử dụng nguồn lực như lao động, máy móc và nguyên vật liệu, nhằm đạt được sản lượng cao nhất trong thời gian ngắn nhất. Sự tăng hiệu suất này giúp tăng cường năng suất và giảm chi phí sản xuất.
Đảm bảo chất lượng
Một trong những mục tiêu hàng đầu của quy trình sản xuất là đảm bảo rằng sản phẩm cuối cùng đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng cao nhất. Điều này bao gồm việc kiểm soát chất lượng từng bước trong quy trình sản xuất và thực hiện các biện pháp để ngăn chặn sự lỗi thời và chất lượng sản phẩm không đạt yêu cầu.
Giảm lãng phí
Quy trình sản xuất cần được tối ưu hóa để giảm thiểu lãng phí về thời gian, nguyên vật liệu và lao động. Các biện pháp tiết kiệm và tái sử dụng nguyên vật liệu cũng như tối ưu hóa các quy trình làm việc giúp tăng cường hiệu quả sản xuất và giảm thiểu chi phí.
Tăng tính linh hoạt
Quy trình sản xuất cần linh hoạt và có khả năng thích ứng nhanh chóng với biến động của thị trường và yêu cầu của khách hàng. Sự linh hoạt này giúp đáp ứng nhu cầu sản xuất đa dạng và thay đổi mà không làm giảm hiệu suất hoặc chất lượng sản phẩm.
Tăng sự an toàn
Quy trình sản xuất cần được thiết kế để đảm bảo môi trường làm việc an toàn cho nhân viên. Các biện pháp an toàn lao động cần được thực hiện để giảm thiểu nguy cơ tai nạn và bảo vệ sức khỏe của nhân viên.
Tối ưu hóa chi phí
Một trong những mục tiêu quan trọng của quy trình sản xuất là tối ưu hóa chi phí mà vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm. Điều này đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ về chi phí lao động, nguyên vật liệu và sản xuất, cũng như việc tìm kiếm các cơ hội tiết kiệm và tối ưu hóa trong quy trình sản xuất.
Xem thêm: BOM là gì? ERP quản lý hiệu quả BOM trong quá trình sản xuất
Lưu ý trong quy trình sản xuất
Trong quy trình sản xuất, có một số điều cần lưu ý quan trọng để đảm bảo sản phẩm được sản xuất đúng cách và đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng. Dưới đây là những điểm quan trọng:
Kiểm soát chất lượng: Quy trình sản xuất cần tích hợp việc kiểm tra và kiểm soát chất lượng để đảm bảo sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn đã đề ra. Việc kiểm tra chất lượng cần được thực hiện đều đặn và cần có quy trình xử lý rõ ràng đối với sản phẩm không đạt chất lượng.
Lập kế hoạch sản xuất: Việc xác định yêu cầu về sản lượng, thời gian và tài nguyên cần thiết là quan trọng để đảm bảo tính hiệu quả của quy trình. Việc lập kế hoạch trước giúp đảm bảo rằng không gian và thiết bị sẵn sàng cho quy trình.
Quản lý nguyên liệu: Đảm bảo rằng nguyên liệu, vật liệu và sản phẩm thành phẩm luôn có sẵn. Việc cung cấp, lưu trữ và kiểm soát nguyên liệu cần được thực hiện một cách chặt chẽ.
Giám sát hiệu suất: Theo dõi hiệu suất để đảm bảo rằng quy trình diễn ra theo kế hoạch và không gặp vấn đề. Nếu có sự cố xảy ra, cần xử lý ngay lập tức để tránh ảnh hưởng đến chất lượng và thời gian giao hàng.
Theo dõi dữ liệu và đánh giá: Sử dụng hệ thống quản lý dữ liệu để theo dõi quá trình sản xuất và đánh giá dữ liệu để cải thiện quy trình.
Cập nhật và cải tiến: Quy trình sản xuất cần liên tục được cải tiến để cải thiện hiệu suất và chất lượng sản phẩm, dựa trên dữ liệu và phản hồi từ quá trình sản xuất.
Xem thêm: Lợi thế cạnh tranh từ việc hoạch định nguồn lực sản xuất
Hãy thường xuyên theo dõi OMEGA.ERP để cập nhật thêm các kiến thức mới cũng như thông tin về phần mềm ERP. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể xem những thông báo mới tại Fanpage OMEGA.ERP cũng như liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 028 3512 8448 để nhận được có thể tư vấn giải pháp ERP tối ưu cho bạn cũng như những ưu đãi hấp dẫn.
Tác giả,
Nguyễn Văn Nhân
Giám đốc Công ty TNHH Công nghệ và Giải pháp OMEGA.ERP
